امر عدمی نزد علامه طباطبایی و شلایرماخر

نویسنده

  • مرتضی حسینی هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده مقاله:

در نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی، موجـود زنده در انجام هر فعلـی غـایتی را دنبـال می‌کند. این غایت کـه صـرفاً نوعی اعتبار است، مطابَقی جز در ظرف وهم ندارد. از نظر ایشان امور عدمی نیز اغلب نوعی اعتبارند، لذا هیچ نحوۀ وجود خارجی ندارند. تنها جایی که می‌توان کم‌ترین شباهتی را در باب این نظریه میان علامه و شلایر ماخر دید، نتایج نظریۀ ایشان در بحث تفسیر متن مقدس است. شلایرماخر را پدر هرمنوتیک دانسته‌اند. او بر اساس راست‌کیشی نوین اشارات متافیزیکی کتاب مقدس را نه تمثیل که حتی استعاره دانسته است و اشارات متافیزیکی کتاب مقدس، برای مثال مسئلۀ شر، را عدمی می‌داند. استعاری دانستن امور عدمی نزد شلایرماخر با آنچه علامه اعتباری می‌خواند چندان قابل مقایسه نیست، هرچند تفاوت‌های ژرفی بین این دو نظریه قابل بیان است که در بخش پایانی به آن خواهیم پرداخت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ماهیت دین و تجربه دینی نزد شلایرماخر

در میان متألهان دینی، شلایرماخر نه از منظر مابعدالطبیعه یا فلسفه اخلاق، بلکه از منظر احساس و شهود دینی ـ واژگان مورد علاقه خود اوـ به تبیین و تفسیر ماهیت دین و تجربه دینی می‌پردازد. وجه تمایز و حتی ویژگی ابداعی تفسیر او آن است که نه همانند متفکران معاصرش، دین را به یکی از مقولات اخلاق، علم، مابعدالطبیعه و هنر فرو‌کاهد، بلکه کوشش وی آن است که ضمن اثبات استقلال دین، عدم تعارض آنرا با دیگر ساحت‌ها...

متن کامل

موضوع فلسفه اولی نزد ارسطو و علامه طباطبایی

در میان موضوعات و رشته های مختلف فلسفه، هستی شناسی وضع خاصی دارد؛ چنان که از یک سو، برخی فیلسوفان وجود چنین موضوعی را انکار می کنند و برخی دیگر آن را اصلی ترین و بلکه تنها مسئلة فلسفه می دانند. نویسنده در این مقاله پس از اشاره به تاریخچة بحث از وجود در یونان باستان به نظر ارسطو در باب تقسیم بندی علوم و بیان برخی از اشکالات آن می پردازد، از جمله اینکه طبق آن تقسیم بندی باید دو شاخة امور عامه و ...

متن کامل

ماهیت دین و تجربه دینی نزد شلایرماخر

در میان متألهان دینی، شلایرماخر نه از منظر مابعدالطبیعه یا فلسفه اخلاق، بلکه از منظر احساس و شهود دینی ـ واژگان مورد علاقه خود اوـ به تبیین و تفسیر ماهیت دین و تجربه دینی می پردازد. وجه تمایز و حتی ویژگی ابداعی تفسیر او آن است که نه همانند متفکران معاصرش، دین را به یکی از مقولات اخلاق، علم، مابعدالطبیعه و هنر فرو کاهد، بلکه کوشش وی آن است که ضمن اثبات استقلال دین، عدم تعارض آنرا با دیگر ساحت ها...

متن کامل

وجود ذهنی نزد علامه طباطبایی (ره)

نظر علامه طباطبایی (ره) درباره مسئله وجود ذهنی، تقریر ایشان از براهین و ادله ی اثبات وجود ذهنی و پاسخ هایی که به اشکالات و ایرادات وارد بر این نظریه داده اند، و در نهایت تفاوت های ظریفی که نظر ایشان با آراء صدرالمتألهین در برخی موارد دارد، مسئله اصلی این پژوهش به شمار می آید. از دیدگاه علامه طباطبایی (ره) شأن وجود ذهنی حکایت از ماورای خود است بدون این که آثار محکی بر حاکی مترتب شود. وجود ذهنی...

15 صفحه اول

مبانی نظری فهم قرآن ازنظر علامه طباطبایی(ره) و مقایسه‌ی آن با آرای کلادنیوس، شلایرماخر و هیرش از هرمنوتیست‌های کلاسیک

قرآن کتاب هدایت و برنامه‌ی زندگی انسان است. فهم صحیح و معتبر آیات قرآن لازم و ضروری است. مقاله‌ی حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی به بررسی مبانی نظریه‌ی تفسیری علامه طباطبایی درخصوص فهم و تفسیر قرآن می‌پردازد تا مبانی نظریه‌ی تفسیری ایشان را آشکار نموده و آن را با آرای برخی هرمنوتیست‌های کلاسیک مقایسه نماید. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد کهعلامه باتوجه‌ به مبانی فهم خود که از بینش قرآنی او ناشی م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 13

صفحات  105- 121

تاریخ انتشار 2008-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023